درمان فوری تخم پیچ شدن در پرندگان زینتی(0 تا 100 تخم ماندگی )

تخم پیچ شدن یا گیر کردن تخم در مجرای تخم گذاری (مجرای تناسلی پرندگان ماده)،زمانی اتفاق می افتد که پرنده ماده نتواند تخم را از بدن خود خارج کند.

تخم ماندگی ممکن است در انواع پرندگان اتفاق بیافتد اما احتمال وقوع آن در پرندگان کوچک جثه ای مثل مرغ عشق، عروس هلندی،گرینچیک،راهب و… بیشتر است.

در پرندگان کوچک ممکن است در عرض چند ساعت، به علت اختلال در گردش خون و فشار روی کیسه های هوایی مجر به مرگ شود. بنابراین تشخیص زودهنگام بسیارمهم است.

چگونه بفهمم پرنده من تخم پیچ شده است یا نه؟

پرنده ای که می خواهد تخم بگذارد باید در عرض 24_48 ساعت تخم را دفع کند. طول کشیدن بیشتر می تواند یکی از نشانه های  تخم پیچ شدن باشد.

البته اینکه پرنده چند تخم میگذارد به گونه،سن و سلامت پرنده بستگی دارد. اگر میخواهید ببینید پرنده شما دچار تخم ماندگی شده است یا نه ، ببینید کدامیک از علائم زیر را دارد.

پرنده تخم پیچ شده دارای علائم زیر می باشد:

• در پایین و کف قفس به صورت کز (پف) کرده مینشیند و به گونه ای که انگار می خواهد فضله یا تخم گذاری کند زور میزند.
• پرنده بیحال است و پر انرژی و پرتحرک نیست.
• یا نمیتواند فضله کند یا فضله های خیلی درشت میکند.
• دم پرنده به سمت پایین است و مقعد پرنده پایین تر از حالت معمول قرار می گیرد.
• بعلت فشار آوردن تخم به عصب های پا ممکن است پرنده نتواند بایستد.
• پرنده بالا می آورد یا کم اشتها می شود.
• لرزیدن
• به علت فشاری که روی کیسه های هوایی است به تندی نفس می کشد.

البته علائم ذکر شده ممکن است بین تخم پیچ شدن با برخی بیماری های دیگر نیز مشترک باشد.

پرنده تخم پیچ شده ممکن است همه علائم بالا را بطور همزمان نداشته باشد و فقط برخی علائم را داشته باشد.

چرا پرنده دچار تخم ماندگی میشود؟

تحم پیچ شدن در پرندگان می تواند علل مختلفی داشته باشد از جمله:

1)رژیم غذایی نامناسب و کمبود

دانه هایی که بعنوان غذای اصلی پرندگان استفاده میشوند گمبود بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی به ویژه ویتامین های E، D و مواد د معدنی،سلنیوم و کلسیم دارند.

بودن این ویتامین ها  و مواد معدنی ،نه تنها برای تشکیل پوسته تخم بلکه برای انقباض مناسب مجرا و ماهیچه های رحم ضروری هستند.

میتوانید انواع ویتامین ها و مکمل ها را از قسمت دارو و مکمل سایت طوطیسان تهیه نمایید.

2)ناهنجاری شکلی تخم

تخم های دارای پوسته نرم یا بدون پوسته یا تخم های خیلی درشت و دارای ساسر ناهنجاری ها ناشی از کمبود کلسیم هستند و مستعد گیر کردن هستند.

3)چاقی (به علت رژیم غذایی پرچرب یا عدم تحرک)

چاقی و عدم تحرک کافی باعث میشود که عضله پا و ناحیه لگن پرنده ضعیف شود. در نتیجه موقع انقباض دچار مشکل میشوند و تخم گذاری و دفع کردن تخم با مشکل مواجه میشود.

4)عوامل ارثی

تخم ماندگی میتواند ارثی باشد. برخی پرندگان بطور ژنتیکی نسبت به بقیه بیشتر مستعد تخم پیچ شدن هستند.

5)سن بالای پرنده یا اولین تخم گذاری پرنده

6)محیط نامناسب تخم گذاری

پرنده برای تخم گذاری نیاز به محیطی آرام با رطوبت مناسب و به دور از ترس و استرس نیاز دارد.

از هرگونه سرکشی های بیجا به لانه پرنده و وارد کردن استرس دوری کنید.

7)عفونت روده و تخمدان

قبل از اینکه پرنده شروع به تخم گذاری کند حتما پرنده ها را پاکسازی کنید . پاکسازی مناسب جفت ها با دارو ها و مکمل های با کیفیت و مناسب، از تخم پیچ شدن جلوگیری میکند، عفونت های احتمالی را از بین میبرد و تلفات را به کمترین حد ممکن می رساند.

نکات مهمی که در تخم ماندگی پرندگان حتما باید بدانید…

نکته اول:بیشتر افراد از تخم گذاشتن پرنده ماده خود درحالیکه نری در کنار او نیست تعجب میکنند.اما به یاد داشته باشید پرنده ماده شما چه جفت داشته باشد و چه نداشته باشد ممکن است دچار عارضه تخم ماندگی شود.

نکته دوم:پرنده ای قبلا تخم پیچ شده است نسبت به سایر پرندگان بیشتر در معرض دوباره این عارضه قرار دارد. بنابراین لازم است که برای این پرنده ها مراقبت جدی تری داشته باشید.

پرنده تخم پیچ شده چگونه درمان میشود؟

روش اول) چند قطره روغن زیتون در دهان پرنده بریزید(مواظب باشید پرنده را با روغن خفه نکنید.) مقداری روغن زیتون هم به مجرای خروجی تخم و فضله و با استفاده از قطره چکان وارد کنید.

محیط پرنده را گرم کنید و کم یصبر کنید تا پرنده تخم را دفع کند.

روش دوم) ظرفی با دهانه کوچک را روی شعله قرار دهید و پرنده را با فاصله ای مناسب از آن قرار دهید. مقعد پرنده(مجرای خروج تخم و فضله ) را با روغن زیتون چرب کنید و خیلی آرام به سمت بیرون ماساژدهید.

سعی کنید با ماساژ از سمت محوطه شکمی به سمت مخرج تخم گیر کرده را خارج کنید.

به هیچ عنوان این کار را با خشونت انجان ندهید زیرا در صورت شکستن پوسته تخم و خارج نکردن پوسته ها، پرنده تلف میشود.

روش نهایی) اگر دو روش بالا تاثیری نداشت پرنده را سریعا به دامپزشک برسانید. زیرا اگر تخم در بدن پرنده چرخیده باشد و نتوان آن به راحتی از بدن پرنده خارج کرد،خارج کردن تخم باید با جراحی صورت بگیرد.

چگونه از تخم پیچ شدن پرنده جلوگیری کنیم؟

• رژیم غذایی متعادل
• استفاده از ویتامین ها و مکمل ها و کلسیم به صورت منظم و ماهانه
• افزایش تحرک و فعالیت پرنده
• استفاده از میوه جات و سبزیجات طبیعی مانند کاهو، بروکلی و…
• تامین ویتامین D مورد نیاز (به وسیله نور آفتاب یا لامپ های مخصوص)

همه موارد ذکر شده در بالا می تواند در پیشگیری از تخم پیچ شدن پرنده جلوگیری کند.

امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. باما همراه باشید…